همان همیشگی، با کسری بیشتر

ابراهیم بهادرانی، مشاور عالی رئیس اتاق تهران، در بررسی کلیات بودجه به اشاره به ارقام مندرج در لایحه تقدیمی بودجه، درآمدهای پیش‌بینی‌شده را غیرقابل تحقق دانسته و عنوان می‌کند که رقم کسری تراز عملیاتی لایحه بودجه حدود ۱۸۰۵ هزار میلیارد تومان است.

به گزارش صبح تجارت: به گفته بهادرانی، تحقق درآمدهای ناشی از فروش نفت، واگذاری دارایی‌ها و استقراض جای تردید جدی دارد.

بودجه سال ۱۴۰۴ معادل ۵هزار و ۹۸۷ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که منابع آن از محل درآمدها، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و واگذاری دارایی‌ها‌ی مالی حاصل خواهد شد.

چنانکه درآمدها معادل ۲۲۷۵ هزار میلیارد تومان، واگذاری دارایی‌ها‌ی سرمایه‌ای معادل ۲۳۳۲ هزار میلیارد تومان و واگذاری دارایی‌ها‌ی مالی ۱۳۸۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. ‌

از کل منابع بودجه حدود ۳۸ درصد از طریق درآمد پایدار یعنی مجموع مالیات، سود حاصل از مالکیت دولت و سایر درآمدها، ۳۹ درصد از طریق فروش نفت و اموال منقول و غیرمنقول و حدود ۲۳ درصد از طریق فروش شرکت‌های دولتی و انتشار اوراق استقراض تامین می‌شود.

رقم پیش‌بینی شده برای هزینه‌ها‌ی جاری دولت ۴۰۸۱ هزار میلیارد تومان، تملک دارایی‌های سرمایه‌ای ۱۱۹۶ هزار میلیارد تومان و تملک دارایی‌ها‌ی مالی ۷۱۰ هزار میلیارد تومان عنوان شده است.

هم‌چنین پیش‌بینی شده است که در پایان سال آتی به ‌۳۰درصد کاهش پیدا کند که تحقق آن به علت بالا بودن نرخ تورم نقطه به نقطه خدمات بعید به نظر ‌می‌رسد.

همچنین عدم رشد کافی بودجه عمرانی متناسب با هدف برنامه باعث تضعیف زیربناها و عدم رشد سرمایه‌گذاری و در نهایت عدم تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی می‌شود.

از ۲۲۷۵ همت درآمد پایدار دولت در بودجه سال آینده، حدود۱۷۰۰ همت (۷۵درصد) از طریق مالیات،۲۶۴ همت (۱۲ درصد) از طریق مالیات بر واردات، ۶۱ ‌همت (۳ درصد) درآمد ناشی از فروش کالا و خدمات و ۱۸۷ همت (۱۰ درصد) درآمد ناشی از سایر درآمدها تحصیل خواهد شد.

درآمد مالیاتی دولت با حدود ۳۹ درصد رشد، معادل ۱۷۰۰ همت در نظر گرفته شده و افزایش مالیات بر ارزش افزوده همانند سال جاری معادل ۱۰ درصد پیشنهاد ‌شده است.

پیش‌بینی فروش نفت با قیمت هر بشکه ۵۷٫۵ یورو ، معادل ۶۳ دلار درنظر گرفته شده که با توجه به قیمت فعلی نفت برنت معادل ۷۸ دلار منطقی به نظر ‌می‌رسد. در عین حال میزان تولید نفت خام روزانه معادل ۳۷۵۰ بشکه در روز پیش بینی شده، در حالی‌که ‌شرکت‌ها‌ی نفتی بین‌المللی این رقم را ۳۲۵۰ هزار بشکه برآورد کرده‌اند.

معادل ۷۰۰ همت انواع اوراق قرار است در سال آینده به فروش برسد که با توجه به امکانات مالی بازار سرمایه، رقم بالایی است. در عین حال معمولا فروش اوراق زمانی توجیه دارد که مبالغ مالی به دست آمده صرف اجرای طرح‌هایی شود که سود ناشی از زود به نتیجه رسیدن آنها، بیش از سود اوراق باشد، در حالی‌که این ارقام در کشور ما صرف تامین هزینه جاری ‌می‌شود که توجیه ندارد.

نکته مهم اما رقم کسری تراز عملیاتی (درآمد-هزینه جاری ) بودجه سال ۱۴۰۴ است که حدود ۱۸۰۵ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود.

پیش‌بینی شده است که ۱۱۳۵ هزار میلیارد تومان از کسری از طریق واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای (عمدتاً فروش نفت) و استقراض از صندوق توسعه ملی و ۶۷۰ ‌هزار میلیارد تومان از محل فروش اوراق (استقراض و فروش شرکت‌ها) تامین شود و این موارد ‌شرایط نامساعد بودجه کشور را نشان ‌می‌دهد. در عین حال با توجه به احتمال عدم تحقق منابع درآمدی، احتمال افزایش این کسری هم وجود دارد.

باتوجه به اینکه ادامه روند فعلی تنظیم بودجه، کشور را از مشکلات رهایی نمی‌بخشد؛ به نظر می‌رسد حرکت به سمت برنامه‌محوری، سبک شدن بدنه دولت و انجام وظیفه سیاستگذاری صرف، کاهش هزینه‌ها و حذف بودجه دستگاه‌های موازی، بررسی و حذف بودجه دستگاه‌ها‌یی‌که به تدریج به بودجه کشور تحمیل شده ‌است و رقابتی شدن فضای کسب‌وکار برای اصلاح بودجه کشور، یک ضرورت غیرقابل انکار باشد.