کاهش مجدد نرخ رشد پایه پولی و نقدینگی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی صبح تجارت، به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، به دنبال تدوین و اجرای برنامه پولی و تعیین هدف رشد نقدینگی طی سال گذشته و امسال نرخ رشد دوازده‌ ماه نقدینگی از 37.4 درصد در پایان تیر‌ماه 1401 طی یک روند نزولی به 27.5 درصد در پایان تیر­ماه 1402 کاهش یافت. رشد دوازده ماهه نقدینگی از 42.8 درصد در مهرماه 1400 به 26.9 درصد در شهریور ماه 1402 رسید.

بر اساس این گزارش حجم نقدینگی در پایان تیر­ماه 1402 به رقم 66940.5 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به پایان سال 1401 معادل 5.6 درصد رشد نشان می‌دهد.

کاهش قابل ملاحظه رشد نقدینگی در سال 1401 و رسیدن آن به ارقام زیر 30 درصد در پایان تیر­ماه سال جاری حاکی از تحقق برنامه پولی تنظیم شده و توفیق بانک مرکزی در اجرای سیاست کنترل مقداری رشد ترازنامه بانک ها در دوره اخیر است.

همچنین پایه پولی در تیر­ماه 1402 رقم 9213.8 هزار میلیارد ریال را به ثبت رساند. بر این اساس پایه پولی در پایان تیر ماه سال جاری رشدی معادل 7.1 درصد را نسبت به پایان سال 1401 تجربه کرد. در چهارماهه ابتدایی سال جاری، خالص بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی سهمی معادل 13.0 واحد درصد در رشد پایه پولی داشته است. عامل اصلی افزایش سهم خالص بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی در رشد پایه پولی، کاهش سپرده‌های دولت نزد بانک مرکزی بوده است که نشان می‌دهد، پرداخت‌های دولت در چهار ماه ابتدایی سال با اتکا به منابع سپرده‌ای خود صورت گرفته است. در عین حال دولت طی این مدت از تنخواه‌گردان خزانه استفاده نکرده است.

دیگر عامل رشد پایه پولی در پایان تیرماه سال 1402، مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها متاثر از افزایش اضافه برداشت، بانک‌ها از منابع بانک مرکزی بوده است که نسبت به پایان سال قبل، سهمی معادل 6.2 واحد درصد در رشد پایه پولی داشته است؛ بخشی از این افزایش ناشی از سیاست‌های تنظیمی بانک مرکزی پس از افزایش سپرده قانونی بانک‌های تخطی‌کننده از سیاست کنترل مقداری ترازنامه تعیین شده توسط بانک مرکزی می‌باشد.

همچنین خالص سایر اقلام بانک مرکزی سهمی معادل 3.4 واحد درصد در رشد پایه پولی در چهارماهه منتهی به پایان تیرماه سال 1402 داشته است که عمدتاً متاثر از افزایش مانده اوراق بهادار ناشی از عملیات سیاست پولی بانک مرکزی و افزایش حجم ریپو (عملیات بازار باز) بوده است. این امر حکایت از سیاست پولی فعال بانک مرکزی در تامین نقدینگی مورد نیاز بانک‌ها و موسسات اعتباری دارد.

در مقابل، خالص دارایی های خارجی بانک مرکزی در چهار ماهه ابتدایی سال جاری سهم کاهنده در رشد پایه پولی داشته به گونه‌ای که در پایان تیرماه سال جاری از سهمی معادل 15.5- واحد درصد در رشد پایه پولی دوره مذکور (7.1 درصد) برخوردار بوده است. کاهش خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی در سال 1402 عمدتاً  ناشی از فروش ارزهای خریداری شده از دولت در اواخر سال گذشته و مدیریت دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی بانک مرکزی با فراهم کردن زمینه فروش بخشی از ارزهای غیر قابل دسترس خریداری شده در سال‌های قبل بوده است که معادل ریالی آن پیش از این به دولت پرداخت شده و در حال حاضر با مهیا شدن امکان دسترسی به این منابع، بانک مرکزی توانسته است علاوه بر تامین نیازهای ارزی کشور، از این طریق نیز اقدام به کنترل مطلوب رشد پایه پولی بنماید. رشد پایه پولی در دوازده‌ماهه منتهی به پایان تیرماه 1402 در ادامه روند نزولی خود از ابتدای سال جاری از 45.0 درصد در فروردین‌ماه به 41.1 درصد در تیرماه کاهش یافت.

لازم به اشاره است ضریب فزاینده نقدینگی نیز در پایان تیرماه 1402 نسبت به پایان سال 1401، معادل 1.4 درصد کاهش یافت و به رقم 7.265 رسید.

پایان پیام/