رابطه ایران و آژانس رو به جلو است

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی صبح تجارت، بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون امور بین‌‎المللی، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی ایران، در نشستی به پرسش‎های خبرنگاران در زمینه‌های مختلف پاسخ داد.

تکنولوژی‌های پیشرفته، مولفه‌های جدید قدرت هستند

معاون امور بین ‎المللی، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی ایران با تاکید بر اینکه کشور ما اگر بخواهد از طبقه‌بندی کشورهای متوسط که در حال حاضر در آن قرار دارد، به طبقه کشورهای قدرتمند وارد شده و مطرح شود، باید اسباب بزرگی یا همان چیزی را که در سیاست مولفه‌های قدرت نامیده می‌شود، فراهم کند، گفت: اگرچه بخش بزرگی از این مولفه‌ها را موضوع‌های اقتصادی، نظامی، پرستیژ و اعتبار فرهنگی تشکیل می‌دهند، اما در اختیار گرفتن ذهن و سازه‌های فکری بسیار مهم است؛ بشریت امروز در بمباران خبری قرار دارد و چون بسیاری از چیزهایی که می‌شنود، مشابه است، نحوه تفکر افراد هم بسیار مشابه می‌شود؛ ۲ مولفه مهم دیگر قدرت، اطلاع‎رسانی و رسانه و هسته‌ای هستند.

وی با اشاره به اینکه در حوزه تکنولوژی‌های پیشرفته، هسته‌ای سرآمد آن‎هاست، توضیح داد: دلیل سرآمد بودن هسته‌ای نیز این است که استانداردهای هسته‌ای باید حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد جلوتر از استانداردهای دیگر باشد، ضمن اینکه موضوع‌های ایمنی و امنیتی در هسته‌ای یک ضریب دستکم ۱.۳ دارد؛ بنابراین اگر کشوری در زمینه هسته‌ای پیشرفت کند، پیشرفت در دیگر زمینه‌ها برایش اتفاق می‌افتد؛ به این معنا که اگر کشوری در صنعت هسته‌ای سانتریفیوژ یا رآکتور تولید کرده، دیگر می‌تواند سانتریفیوژهای مختلف یا رآکتورهای دیگر مانند برق عادی را تولید کند.

اهمیت صنعت هسته‌ای

به گفته سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، دلایل اهمیت صنعت هسته‌ای متعدد هستند؛ مهم‌ترین دلیل اینکه کشور دارنده این صنعت به لحاظ سطح و استاندارد، از لحاظ صنعتی ارتقا قابل توجهی می‌یابد.

وی با اشاره به اینکه درباره حوزه‌های این صنعت باید گفت که صنعت هسته‌ای در گستره بزرگی تعریف می‌شود، اظهار کرد: ما به نقش هسته‌ای در حوزه‌های انرژی و برق آگاهی داریم؛ فقط در مورد کاربرد پرتوها می‌توان گفت که از رادیو دارو که عموم مردم با آن سروکار و به آن نیاز دارند تا صنایع مختلف اعم از نفت، شیلات و کشاورزی، در گستره صنعت هسته‌ای قرار می‌گیرند.

برنامه ایران برای محقق ساختن سهم برق هسته‌ای در سبد انرژی

«کمالوندی» درباره موضوع برق هسته‌ای و محقق ساختن سهم برق هسته‌ای از سبد انرژی کشورمان، تصریح کرد: مدل‌های شناخته شده بین‎المللی در زمینه برق هسته‌ای وجود دارد که نرم افزارهایی دارند؛ با وارد کردن داده‌های ایران به سه مدل مذکور، این نتیجه به دست می‌آید که بین ۸ تا ۱۲ درصد برق کشور باید هسته‌ای باشد؛ در واقع دلیل این امر، دسترسی به برق ماندگار است که بتواند در صورت بروز مشکل خشکی سد و عدم تولید برق از این روش، جبران‎کننده باشد.

وی افزود: به صورت متوسط ۱۰ درصد برق تولیدی در کشور ما باید برق هسته‌ای باشد و هدف‎گذاری ما در زمینه تولید برق هسته‎ای، رسیدن به میزان تولید ۲۰ هزار مگاوات است؛ تولید این میزان برق هسته‌ای باید تبدیل به یک خواسته و تقاضای مردمی شود؛ مردم همان‌طور که خواهان امنیت هستند باید متقاضی امنیت انرژی هم باشند، زیرا تامین انرژی در حال حاضر نیز با مشکلاتی مواجه است که در بلندمدت دشوارتر می‌شود.

به گفته سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، براساس پیش‌بینی‌ها، ما در ۶۰ تا ۷۰ سال آینده نفتی نداریم؛ در حال حاضر ما سالانه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت مصرف می‌کنیم، اما یک نیروگاه هسته‌ای ما که در سال‌های اخیر کار کرده، ۹۰ میلیون بشکه نفت صرفه‎جویی کرده است، بدون این که هوا را آلوده کند.

داشتن صنعت هسته‌ای یک ضرورت است

معاون امور بین ‎المللی، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی ایران درباره ضرورت داشتن صنعت هسته‌ای و وجود برخی مخالفت‌ها با این موضوع، گفت: برخی از نخبگان ما، مسائلی را در زمینه صنعت هسته‌ای مطرح می‌کنند که تعجب‌برانگیز است.

وی ضمن اشاره به اینکه یکی از این مسائلی که مطرح می‌کنند این است که حجم سرمایه‎گذاری در صنعت هسته‌ای بالاست، تشریح کرد: حجم سرمایه گذاری در این صنعت بالاست، اما این سرمایه‎گذاری است که تا ۱۰۰ سال به شما میوه می‌دهد؛ در حالی که یک نیروگاه معمولی ۲۰ سال کار می‌کند، یک نیروگاه هسته‌ای پنج برابر یک نیروگاه معمولی کار می‌کند؛ شاید بگویند که نیروگاه هسته‌ای پنج برابر یک نیروگاه عادی هزینه می‌برد، اما در نظر داشته باشید که کشوری که از لحاظ آب‌وهوایی مشکل دارد و با معضل آلودگی هوا مواجه است، چقدر نیروگاه هسته‌ای می‌تواند در حل بحران آلودگی هوای آن موثر باشد؛ نیروگاه اتمی اصلا آلودگی ایجاد نمی‌کند.

کمالوندی با اشاره به اینکه صنعت هسته‌ای را می‌توان به ۲ حوزه تقسیم کرد، بیان کرد: حوزه انرژی و حوزه غیر انرژی، دو حوزه صنعت هسته‌ای هستند؛ در حوزه انرژی، برق و در حوزه غیر انرژی کاربرد پرتوها و صنایعی مانند کشاورزی قابل تعریف هستند؛ شاخه‌های دیگری مانند آب سنگین و لیزر هم در این صنعت وجود دارند؛ آب سنگین ایران از نظر کیفیت در دنیا در رتبه نخست قرار دارد؛ مشتریان اروپایی هم برای خرید آب سنگین ما صف کشیده‎اند؛ ما یک لیتر آب سنگین را هزار دلار می‌فروشیم.

معاون سازمان انرژی اتمی ایران ضمن ارائه توضیحاتی درباره آب سنگین و اینکه آب سنگین آبی است که بسته به مصرف پزشکی یا صنعتی، دوتریم آن جدا یا بیشتر شده است، گفت: ما در این زمینه یک گام پیش‌تر رفته‎ایم و در زمینه دوتره‌ها در رتبه برتر جهان از نظر میزان دوتره تولیدی قرار داریم؛ در عین حال، باید توجه داشت که دلایل ضرورت داشتن صنعت هسته‎ای، فراتر از اینکه یک بحث علمی است، بحثی اعتقادی نیز محسوب می‌شود و جلوه‌هایی از آن در آیات و روایات به‌ویژه در ارتباط با خواص آب و نور که ذرات آن‌ها موضوع علم هسته‌ای نیز محسوب می‌شود، آمده است؛ باید این اطلاعات به همگان ارائه شود؛ در ۶۰ تا ۷۰ سال گذشته ۵۰۰ نیروگاه اتمی در سراسر جهان کار کرده و یا همچنان کار می‌کنند؛ در حال حاضر نیز بیش از ۶۰ نیروگاه در دست ساخت است.

حقوق هسته‌ای در ایران مهجور مانده است

معاون سازمان انرژی اتمی ایران همچنین به موضوع حقوق هسته‌ای پرداخت و گفت: ما در توسعه حقوق هسته‌ای مشکلات زیادی داریم؛ ما به لحاظ سخت افزاری جلو رفته‎ایم، اما از نظر حقوقی و قانونی کار زیادی انجام نشده است.

کمالوندی تاکید کرد: برخی از کنوانسیون‌ها در این زمینه، کنوانسیون‌های بی ضرر هستند؛ ما در سال‌های اخیر روی برخی از این کنوانسیون‌ها کار کرده‎ایم و باید فعالیت خود را در این زمینه افزایش بدهیم؛ ما باید هم در مسائل فقهی، موضوع هسته‌ای را باز کنیم و هم در حقوق به آن بپردازیم؛ متاسفانه حقوق هسته‌ای در کشور ما مهجور است.

به گفته وی، از آنجا که غربی‌ها عامدانه و با اهداف خاص حوادث هسته‌ای را بزرگ‌نمایی می‌کنند، تدوین حقوق هسته‌ای لازم است؛ آن‌ها تلاش می‌کنند تا با روایت‌های خاص خود از حوادث هسته‌ای، مانع حرکت دیگر کشورها به سمت صنعت هسته‌ای شوند.

رابطه ایران و آژانس تحت تاثیر مسائل سیاسی است

کمالوندی در بخشی دیگر درباره رابطه ایران و آژانس بین‎المللی انرژی اتمی، بیان کرد: رابطه ایران و آژانس یک رابطه توام با مسائلی است که بعضا از ناحیه سیاسی به آن وارد می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه در حالی‌که کشورهای قدرتمند تلاش می‌کنند آژانس را تحت فشار قرار بدهند، اظهار کرد: ما تلاش کردیم که رابطه‌ای متوازن با آژانس داشته باشیم که فراز و نشیب‌های خاص خودش را داشته و دارد، اما به‌صورت کلی ما در حال حرکت رو به جلو هستیم؛ به طور مثال، زمانی در گزارش‌های آژانس موضوع چهار مکان مطرح بود که بعدا به سه مورد و اکنون به ۲ مورد کاهش یافته است؛ امیدواریم که در آینده تعداد مکان‌های ادعایی بازهم کاهش یابد و صفر شود.

وی با بیان اینکه ما غیر از بحث مکان‌ها، بحث‌های معمولی با آژانس داریم که در همه جای دنیا وجود دارد، با این تفاوت که آن‌ها به دلیل سیاسی شدن بحث‌های مرتبط با ایران، موضوع‌های مذکور را به بهانه اینکه بر اساس برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت باید به شورای حکام گزارش کنند، به این شورا می‌برند و آنجا هم هر کسی از جایگاه سیاسی حرفی می‌زند، گفت: برخی مواقع ۲۵ نفر از ۳۵ نماینده کشورهای عضو شورای حکام اصلا نمی‌دانند که موضوعات فنی مطروحه مثلا «اس آر دی» (اختلاف بین فرستنده و دریافت کننده) چیست یا نمی‌دانند که ۸۴ درصد تحت چه شرایطی ممکن است تصادفی ایجاد شود؛ این کشورها تنها کاری که می‌کنند این است که از دستخط اروپایی‌ها به عنوان سرمشق استفاده می‌کنند؛ به همین دلیل ما بارها به آژانس گفته‎ایم که ما به اندازه کافی تحت فشار هستیم، پس در گزارش‌های خودتان مراقبت باشید چیزهایی که می‌نویسید وسیله فشار بر ما از طریق سوءاستفاده برخی از کشورها نشود.

معاون امور بین‎ المللی، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی درباره واکنش ایران به برخی از گزارش‌های مغرضانه آژانس بین‎المللی انرژی اتمی، توضیح داد: آژانس در برخی موارد در پاسخ به اعتراض ایران می‌گوید که اصلا منظور ما این نبوده است، ما این موضوع را درک می‌کنیم، اما آنچه در گزارش آمده، سبب اعمال فشار بر ایران می‌شود؛ به طور مثال این امکان وجود داشت که موضوع ذرات ۸۴ درصد اصلا گزارش نشود، چون موضوعی است که به‌لحاظ فنی می‌تواند ناخواسته پیش بیاید؛ در مورد ۲۰ درصد هم برای ما تا ۴۶ درصد هم ذرات غنی شده دیده بودیم، اما آن موقع موضوع را گزارش نکردند؛ ما به آژانس گفتیم که در موارد این‌چنینی باید با هم صحبت کنیم و اگر توضیحات ما قانع کننده نبود، در گزارش بیاید؛ این موضوع‌ها در نهایت حل می‌شود مانند آنچه درباره ذرات ۸۴ درصدی رخ داد، اما سر و صداهای زیادی ایجاد کرد.

«کمالوندی» در بخشی دیگر ضمن اشاره به اینکه رابطه ایران با آژانس تحت تاثیر مسائل سیاسی است، اما با وجود این گفت‎وگو میان ما برقرار است و رفت و آمدها انجام می‌شود، گفت: سعی کردیم مفاهمه‌ای ایجاد کنیم، دورنمای کلی هرچند کند، اما رو به جلو است؛ ما در فضای سیاسی که قصد بر اعمال فشار بر ماست، موفق شدیم تعداد مکان‌ها را کاهش دهیم و موضوع‌هایی مانند ۸۴ درصد را از دستور کار خارج کنیم که این‌ها موفقیت بزرگی هستند.

رویکرد آژانس در قبال ایران و دیگر کشورها متفاوت است

موضوع دیگری که «کمالوندی» به آن پرداخت، رویکرد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قبال ایران و دیگر کشورها بود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، گفت: من در گفت‌وگو با مقام‌های آژانس بین‎المللی انرژی اتمی هم گفتم که آژانس در مقابل برخی کشورها سخاوتمندانه رفتار می‌کند، اما در موضوع ما رفتار دیگری دارد.

وی با تاکید بر اینکه ما تاکنون اجازه نداده‌ایم حقی از کشور ضایع شود و قانون اقدام راهبردی به‌طور کامل و دقیق در حال اجرا شدن است، عنوان کرد: رابطه ایران و آژانس یک رابطه دارای فراز و نشیب است که در نهایت به سمت حل موضوع‌ها در حال حرکت هستیم؛ موضوع‌های مطرح شده به‌نحوی نیستند که نتوان آن‌ها را حل کرد؛ به نظر من اصلا موضوع غیر قابل حل نداریم، منتهی این باید در بستر خود به ویژه سیاسی قرار بگیرد و ما با صبر و حوصله و دقت جلو برویم؛ فضای خوب سیاسی برای حل موضوعات فنی بسیار موثر است.

پایان پیام/

منبع: خبرگزاری میزان